Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 2022 Yolsuzluk Algı Endeksi açıklandı. Türkiye, endekste 180 ülke arasında 36 puanla 101. sırada yer aldı.
Türkiye, geçen yıl açıklanan 2021 endeksinde 38 puanla 96. sırada yer aldı. Buna göre Türkiye son bir yılda iki puan kaybederken ülke sıralamasında beş sıra geriledi. Tayland, Sri Lanka, Sırbistan, Peru, Panama, Kazakistan, Ekvador ve Arnavutluk aynı yerde yer aldı.
Açıklanan endeks ile Türkiye, son 10 yılın en düşük notunu da almış oldu.
2013 yılı endekste 50 puanla dünyada 53. sırada yer alan Türkiye, 10 yılda önemli ölçüde gerileyerek 48 sıra birden düştü. Bu aynı zamanda Türkiye’nin endeksin açıklanmasından bu yana aldığı en düşük puan oldu. Endeksin ilk açıklandığı 2012 yılında Türkiye 49 puanla 54. sırada yer alıyordu.
DW Turkish’in Yolsuzluk Algı Endeksi 2022 Raporunu değerlendiren Transparency International Türkiye Temsilcisi Oya Özarslan, son 10 yılı “Türkiye’nin yokuş aşağı giden süreci” olarak tanımlıyor. Türkiye’nin 10 yılda 14 puanlık kayıpla 48 ülkenin gerisinde kaldığını vurgulayan Özarslan’a göre bu tablo, Türkiye’de yolsuzlukla mücadele konusunda hiçbir adım atılmamasıyla ilgili.
Transparency International Türkiye Temsilcisi Oya ÖzarslanFotoğraf: Transparency International Türkiye
Lesotho Krallığı Türkiye’yi geçti
Geçen yıl Türkiye ile bire bir skor paylaşan Sahra Altı Afrika’da küçük bir krallık olan Lesotho, geçtiğimiz yıl Türkiye’nin bir sıra üzerine yükselirken, Arjantin ve Brezilya Türkiye’nin iki sıra üzerine çıktı. Türkiye de 36 puanla Kosova, Kolombiya, Etiyopya ve Tanzanya gibi ülkelerin gerisinde kaldı.
2020 Endeksi’nde Türkiye, yolsuzluk algısında 40 puanla 180 ülke arasında 86. sırada yer aldı.
Yolsuzluk Algılama Endeksi, uzmanların ve iş insanlarının görüşlerine dayalı olarak kamu sektöründe algılanan yolsuzluk düzeylerine göre 180 ülkeyi sıralıyor. Toplam 13 bağımsız veri kaynağına dayanan endeks, yolsuzluğu 0 ile 100 arasında sıralıyor. Buna göre 0, yolsuzluğun çok şiddetli olduğu ülkeleri, 100 ise yolsuzluğun tamamen arınmış olduğu ülkeleri gösteriyor.
Endekste yer alan 180 ülkenin ortalaması ise 43. Türkiye aldığı puanla genel ortalamanın altında kalırken, yolsuzluğun çok ağır olduğu ülkelere iki adım daha yaklaştı.
Otoritarizmle bağlantılı yolsuzluk
Geçen yıl Türkiye’nin de içinde bulunduğu Doğu Avrupa ve Orta Asya grubunda yer alan ülkelerin puan ortalaması 35’ti. Bölge, Sahra Altı Afrika’dan sonra en düşük puan ortalamasına sahip. Yolsuzluk Algılama Endeksi 2022 Raporuna göre bu, yüksek düzeyde yolsuzluk, siyasi istikrarsızlık, zayıflamış kurumlar ve – aşırı durumlarda – şiddetli çatışma ile yakından bağlantılıdır. Bölgedeki birçok hükümet demokratik süreçleri baltaladığından, sivil alanı daralttığından ve medya özgürlüklerini kısıtladığından, yolsuzluk ve otoriterlik arasında bir kısır döngü var.
Rapora göre, Türkiye’nin ayrıca demokrasisini ve hukukun üstünlüğünü ilerletmek için kuvvetler ayrılığının zayıflamasını ortadan kaldırması ve yolsuzluğun kovuşturulmasında nüfuzun kötüye kullanılmasını önlemek için yasal ve kurumsal yolsuzluk çabaları için daha güçlü bir çerçeve oluşturması gerekiyor.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü Temsilcisi Oya Özarslan, Türkiye’nin OECD Mali Eylem Misyonu Gücü FATF tarafından gri listede yer aldığını ve yerine getirilmesi gereken hususlarda Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Kümesi (GRECO) tarafından sürekli uyarıldığını söyledi. “Kurumlardan uyarılar var. Düşüşler bundan kaynaklanıyor. Birincisi bu. İkincisi, muhtemelen medyanın durumu diyebiliriz. Türkiye, basın özgürlüğünde 180 ülke arasında 149. sırada” diyor.
Transparency International logosu Fotoğraf: Soeren Stache/picture Alliance/dpa
“Yargının siyasallaşması etkili”
Türkiye’de yolsuzlukla ilgili bir konuda rastgele yazan bir gazetecinin tazminat ve ceza gibi konularda rekabet etmesinin çok yaygın hale geldiğini vurgulayan Özarslan, yolsuzluk haberlerinin de kişilik hakları nedeniyle engellendiğine dikkat çekiyor. yolsuzluk yaptığı iddia edilen kişi.
Özarslan, yargının siyasallaşmasının yanı sıra Kamu İhale Kanunu’ndaki açık ihale sayısındaki düşüşün de Türkiye’nin notunun düşmesinde etkili olduğunu belirterek, “Ayrıca, Kamu-özel işbirliğinde verilen yükümlülükler çok yüksek ve halka açık olmayıp devlete çok yakın firmalara veriliyor” dedi. Adeta bozuk plak gibi söylediğimiz şeyler var. Bunların hepsi zaman içinde uluslararası endekslere yansıdı.”
“Mücadele sözü verilmemeli”
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) yolsuzluğu önleme iddiasıyla iktidara geldiğini, hatta bu dönemde TBMM’de yolsuzlukla ilgili çalışma komisyonunun kaldırıldığını kaydeden Özarslan, yolsuzluk ve şeffaflık ile ilgili çaba planını da muhtırasında bulduğunu söylüyor. Millet İttifakı’nın dün açıkladığı anlayış olumlu.
Özarslan, siyasi ahlak yasasının çıkarılması, Kamu İhale Kanunu’nun uluslararası standartlara uygun hale getirilmesi, vergi cennetlerine giden paraların kontrol altına alınması, servet ihracına son verilmesi gibi vaatlerin yerine getirilmesinin Türkiye’nin önünü açacağını belirtti. Kendisine gelen her parti ve grubu denetlemeye, hesabını vermeye ve talep etmeye devam edecektir. Sözlerini tutmamalılar.”
Yolsuzluk çok büyük
2022 Yolsuzluk Algı Endeksi, yoğun çaba ve zorluklarla elde edilen birçok başarıya rağmen, dünyadaki yolsuzluğun boyutunun çok büyük olduğunu gösteriyor.
Ülkelerin üçte ikisinden fazlası (yüzde 68), şu anda on birinci yılına giren endekste 50’nin altında not aldı. Son beş yılda sadece sekiz ülke puanlarını önemli ölçüde yükseltirken, aralarında Avusturya, Lüksemburg ve Birleşik Krallık gibi üst sıralarda yer alan ülkeler de dahil olmak üzere 10 ülkenin puanları önemli ölçüde düştü.
En düşük puan Somali’ye
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’ne göre, güçlü kurumları ve iyi işleyen demokrasileri olan ülkeler genellikle endeksin üst sıralarında yer alıyor. Çatışmaların yaşandığı veya temel kişisel ve siyasi özgürlüklerin ciddi şekilde kısıtlandığı ülkeler en düşük notları alma eğilimindedir.
2022 endeksinde 90 puanla Danimarka ilk sırada yer alırken, onu 87 puanla Finlandiya ve Yeni Zelanda takip ediyor. Norveç, Singapur, İsveç, İsviçre, Hollanda, Almanya, İrlanda ve Lüksemburg bu yılın ilk 10’unu tamamladı.
Endeksin son sırasında 12 puanla Somali yer alırken, onu 13 puanla Suriye ve Güney Sudan izliyor. Venezuela, Yemen, Libya, Kuzey Kore, Haiti, Ekvator Ginesi ve Burundi de son 10’da.
Daniel Eriksson, Uluslararası Şeffaflık Yürütme Konseyi LideriFotoğraf: Uluslararası Şeffaflık Örgütü
“Dünya daha tehlikeli bir yer haline geldi”
COVID-19 salgını, iklim krizi ve dünya çapında artan güvenlik tehditlerinin yeni bir belirsizlik dalgasını körüklediğine dikkat çekilen raporda, yolsuzluk sorunlarını ele almayan ülkelerin bu etkileri daha da kötüleştirdiği, yolsuzluk ve çatışmanın birbirini beslediği ve kalıcı barışı tehdit eder. Yolsuzluk Algı Endeksi’nde son sıralarda yer alan ülkelerin çoğunun şu anda veya yakın gelecekte silahlı çatışmalar yaşadığına dikkat çekilen raporda, organize suçlar ve güvenlik tehditlerinin artacağının beklendiğinin altı çizildi. yolsuzluğun yüksek olduğu ülkelerde daha yüksektir.
Raporda ifadelerine yer verilen Uluslararası Şeffaflık Örgütü Lideri Delia Ferreira Rubio, yolsuzluğun dünyayı daha tehlikeli bir yer haline getirdiğini, şiddet ve çatışmaların artmasının hükümetlerin bu konuda ilerleme kaydedememesinden kaynaklandığını vurguluyor. Rubio, tüm dünyada insan hayatının tehlikede olduğunu vurgulayarak, “Bundan kurtulmanın tek yolu, yolsuzluğun her düzeyde kökünü kazımak ve hükümetleri sadece seçkin bir azınlık için değil, tüm insanlar için çalıştırmaktır” diyor.
Uluslararası Şeffaflık İcra Komitesi Lideri Daniel Eriksson şunları söyledi: “Hükümetler, iş adamları ve aktivistlerden marjinal topluluklara ve gençlere kadar halkı karar alma süreçlerine dahil etmek için yer açmalıdır. Demokratik toplumlarda, insanlar seslerini yükseltebilir ve yolsuzluğun kökünün kazınmasına yardımcı olabilir. hepimiz için daha güvenli bir dünya talep edin.” ” sözlerini kullanır.
